ملی‌گرایی، پاشنه‌ی آشیل حکومت

یورش گروه موسوم به «علویون» با عقاید دینی افراطی به جشن ملی نوروز در ارومیه بار دیگر از ماهیت ضدملی حکومت اسلامی در شرایطی که به بن‌بست کامل رسیده پرده برداشت. این رخداد همسو با دیدگاه روح‌‌الله خمینی بود که «ملی‌گرایی» را «خلاف اسلام و اساس بدبختی مسلمین» می‌دانست.

اکنون که جمهوری اسلامی پس از دهه‌ها کشتار و سرکوب، پایگاه اجتماعی‌اش به سطحی بی‌سابقه سقوط کرده و همزمان ماجراجویی‌های منطقه‌ای‌ حکومت مبنی بر شعار «صدور انقلاب اسلامی» و تشکیل «هلال شیعی» با ناکامی مواجه شده است، نقطه‌ی قوت ملت یعنی یکپارچگی ایران را هدف گرفته است.

اقدام گروه علویون در ادامه‌ی اظهارات برخی روحانیون برجسته‌ در جمهوری اسلامی در نفی جشن ملی نوروز و رفتار علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در نادیده ‌انگاشتن نوروز در آغاز سال نو بود که حتی حاضر به تبریک‌ گفتن یا نشستن در کنار نماد ملی نوروز نشد. رفتار مسعود پزشکیان، رئیس دولت جمهوری اسلامی، و برخی دیگر مقام‌های رسمی در نفی زبان رسمی کشور با خودداری از سخنرانی به زبان رسمی ایران نیز به این عده جرئت داد که به شادی هموطنان یورش برند.

تقارن نوروز با ماه قمری رمضان و به‌ویژه سالگرد آنچه شیعیان قتل امام اولشان می‌دانند، دستاویزی برای حامیان دینی حکومت فراهم کرد تا علیه جشن نوروز اقدام کنند، آن هم مناسبتی که سرتاسر ایران و حتی در کشورهای دیگر آیین آن برگزار می‌شود.

یکی از ویژگی‌های برجسته‌ی ایران، یکپارچگی کشور با وجود تنوع قومی و زبان‌های محلی آن است. در برهه‌های حساس، همواره گروه‌های تجزیه‌طلب کوشیده‌اند این نقطه‌ی قوت کشور را هدف گرفته و به‌ زعم خود بر آتش اختلافات قومی بدمند. ریشه‌یابی این‌دست اقدامات از دهه‌های پیشین تاکنون همواره ماجرا را به اندیشه‌های ایدئولوژیکی پیوند می‌دهد که عداوت صاحبان آن اندیشه‌ها با ملی‌گرایی روشن‌تر از آفتاب است.

ایرانیان با هر قومیت و گویشی از سده‌ها پیش‌تر در فضایی مسالمت‌آمیز کنار هم زیسته‌اند اما افراد و گرووه‌هایی که هستیِ خود را جز در دامن‌زدن به اختلافات نمی‌بینند در برهه‌های مختلف کوشیده‌اند از این مسئله به نفع خود بهره‌برداری کنند تا به خیال خود یکپارچگی ملت را هدف گرفته باشند.

این‌دست حرکات فاشیستی در نقاط دیگری از جهان طی قرون گذشته با تمرکز بر موضوع زبان صورت گرفته که نتیجه‌ی آن جز خون‌ریزی نبوده است. چنانکه تئودور آدورنو گفته است، فاشیسم نه با کشتار که با زبان می‌تواند آغاز شود.

واکنش مردم ایران در قالب محکومیت گسترده‌ی آنچه امسال در ارومیه رخ داد نشانگر آن است که برای مردم، یکپارچگی کشور بر هر موضوعی مقدم بوده و آنان فریب عده‌ای معلوم‌الحال را که به‌تعبیر دکتر شاپور بختیار باید “فواحش سیاسی” دانست نخواهند خورد.

کشور ایران در گذشته در شرایطی به‌مراتب بغرنج‌تر بحران‌های مشابه را از سر گذراند و هویت ملی خود را حفظ کرد. اینک نیز نقشه‌ی شوم حاکمانی را که سودای نابودی ایران را در سر می‌پرورانند و از آغاز فتنه‌ی خمینی از هیج تلاشی فروگذار نکرده‌اند باطل خواهد کرد.

چنانکه دکتر بختیار گفت، ایران یک “واحد غیرقابل‌تجزیه” باقی خواهد ماند.

ایران هرگز نخواهد مرد

 نما ایرانی

مطالب مرتبط