شیر و خورشید نماد ملی ایرانیان

پرچم شیر و خورشید یکی از نمادهای قدیمی ایران است که دارای پیشینه‌ای طولانی و پراهمیت در تاریخ کشورمی‌باشد. این نماد ترکیبی از تصویر یک شیر و یک خورشید است که هر کدام دارای معنی خاصی است و در دوره‌های مختلف تاریخی ایران تغییرات و تحولات بیشماری را پشت سر گذاشته‌ است.

شیر به عنوان نماد قدرت، شجاعت و سلطنت مورد استفاده قرار می‌گرفت و خورشید نیز نماد زندگی، نیرو و الهه خورشید (مهر) بود. ترکیب این دو نماد، بیان‌گر وابستگی قدرت پادشاهی به فرایزدی بود.

با ورود اسلام به ایران، شیر و خورشید همچنان به عنوان نشانه‌های سلطنت و قدرت مورد استفاده قرار ‌گرفتند. در دوره صفویه، شیر و خورشید به عنوان بخشی از نشان رسمی حکومت بوده است. شاه عباس اول صفوی، از این نشان به عنوان نمادی از قدرت و شکوه سلطنت صفوی استفاده کرد. در این دوره، خورشید اغلب به صورت چهره یک زن ترسیم می‌شد که نشان‌دهنده مهر و مادر زمین بود.

در دوران قاجار، نشان شیر و خورشید به شکل گسترده‌تری در پرچم‌های رسمی ایران به کار گرفته شد. این نماد در پرچم‌های رسمی کشور و همچنین در نشان‌های نظامی و دولتی به کار می‌رفت. در این دوره، شیر شمشیر به دست نشان قدرت نظامی و خورشید نشان روشنی و امید بود.

با روی کار آمدن سلسله پهلوی ، پرچم شیر و خورشید همچنان به عنوان نماد رسمی کشور باقی ماند. اما پس از فتنه خمینی در سال ۱۳۵۷، این یادگار هزاره‌ها از پرچم ایران حذف شده و نماد بیگانه ” الله ”  که آرم مخصوص (سیکهای) هند می‌باشد جایگزین آن شد.

پرچم شیر و خورشید برای ملت ایران دارای اهمیت تاریخی، فرهنگی و هویتی بسیار است. که نمایان‌گر  قدمت تاریخی و هویت ملی ایران به حساب می‌آید؛ در ادامه به برخی از ابعاد اهمیت آن می‌پردازم:

پرچم سه رنگ شیر و خورشید برای ایرانیان پیوند عمیقی با احساسات ملی‌گرایانه  داشته و تجسمی از غرور ملی است.

این نماد نمایان‌گرچشمه فیاض فرهنگ کهنسال ایران می‌باشد، ایرانیان با نگاه به این پرچم، تاریخ پرفراز و نشیب کشورشان را به یاد می‌آورند و احساس پیوستگی عمیقی با گذشته‌‌ی پرافتخار کشورشان برقرار می‌کنند.

شیر و خورشید به عنوان نمادی که در طول تاریخ توسط حکومت‌های مختلف در ایران به کار رفته، نشان‌دهنده وحدت ملی و انسجام ایرانیان در مواجهه با چالش‌ها و تهدیدات خارجی است. این پرچم در بزنگاه‌های تاریخی به عنوان نمادی از همبستگی و اتحاد ملی مورد استفاده قرار گرفته است.

نماد شیر و خورشید در هنر و ادبیات ایرانی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. بسیاری از هنرمندان و شاعران ایرانی از این نماد در آثار خود بکار برده‌اند. این نماد همچنین در مراسم‌، جشن‌ها و حتی در آثار هنری و فرهنگی معاصر وجود دارد.

تاریخ پیدایش و ثبت شده برای پرچم سه رنگ شیر و خورشید، به سال ۸۰۱ شمسی بازمی‌گردد، این پرچم نشان هویت تاریخی یک ملت مقاوم و بردبار از ناملایمات در عرصه‌هاست و تلاش برای تعویض عمدی تاریخ آن کاری است بس بی‌خردانه. فعالیت‌های جدیدی که به منظور ایجاد تغیررات عمدی در مبدا تاریخی پرچم سه رنگ در خارج از کشور در جریان است جملگی بی اساس بوده و با واقعیت ملت کهنسال ایران بیگانه است.

باشد که روزی به این نتیجه برسند که “منافع میهن را به منافع شخصی نفروشند”.

ایران هرگز نخواهد مرد

ن.بهادری