نشریۀ اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران

N A M I R

‏‏شنبه‏، 2022‏/02‏/26

نامی کارخانه

جمهوری، جمهوری است بدون پسوند و پیشوند!

چندی پیش محمـد خاتمی رئیس جمهور پیشین ج.ا. سخنانی از جمهوری مطرح‌کرد و در پیامی به حلقه‌ی یاران خویش اینگونه پرسید که: ”جمهوری (یا هر نظام دموکراتیک) می‌تواند لیبرال یا سوسیال و حتی ناسیونال باشد، پس چرا نتواند اسلامی باشد؟ ” محمـد خاتمی در درون پیامِ خویش، خود پاسخ خود را داده‌است اما در ادامه من می‌کوشم که سؤال ایشان را پاسخ‌دهم .

جمهور به‌معنای همه‌ی مردم است و جمهوری اصطلاحی است که بیانگر شکلی از حکومت به معنیِ حق حکومت ملت بر سرنوشت خویش است. این کلمه معادل کلمه‌ی republic در زبان های غربی است که ریشه در کلمه‌ی public به معنای مردم دارد. دقیقا نکته همین است. وقتی می‌گوییم ملت، طیف وسیعی از عقاید مورد نظر است. البته عقاید مردم هم تنها در دین خلاصه‌نمی‌شود. مثلاً ممکن است یک نفر مسلمان، در خصوص اقتصاد عقاید لیبرالی داشته‌باشد و دیگری عقاید سوسیالیستی. پس به‌صرف اطلاق یک کلمه نمی‌توان انسانها را دسته‌بندی و بسته‌بندی کرد. نکته‌ی دیگر این است که افراد به‌مرور زمان و به‌دست آمدن تجربه، عقاید متفاوت و گاه متضاد با عقاید قبلی خود پیدا‌می‌کنند.

اصولا جمهوری اگر جمهوری است دیگر نمی‌تواند مهر یک شیوه‌ی مدیریت اجتماعی ـ سیاسی را بر پیشانی خود بکوبد زیرا با همین موضعگیری از ابتدا فریاد می‌زند: من دیکتاتوری‌ای هستم که شیوه‌ی مدیریت جامعه را فقط به، مثلاً لیبرالیسم، سوسیالیسم محدود و مجبور می کنم یا تابع ایدئولوژی دینی و سیادت طلبِ اسلام می سازم و بقیه‌ی مردم باید تابع ما باشند یا مثل ما بیاندیشند. جمهوری و اساساً دموکراسی به‌معنای کلی‌تر تبصره نمی‌پذیرد. باید صفحه‌ای سفید باشد که مرزها و باید‌و‌نبایدهای آن تنها از قانون بیاید، قانونی که متناسب با خواست ملت باشد و هر نسلی از ملت بتواند خواست و اراده‌ی زمان خود را در آن منعکس‌کند.

محمـد خاتمی حتماً می‌داند که جمهوری لیبرال یا سوسیال یا ناسیونال در میان دموکراسی ها وجود‌‌ندارد بلکه احزابِ لیبرال دموکرات، سوسیال دموکرات و ... هستند که افکار خود را نشرمی‌دهند و بر اساس درجه‌ی مقبولیتشان در بین مردم رای می‌آورند و صاحب تعدادی کرسی‌ در پارلمان برای اداره‌ی امور کشور می‌شوند و تعداد کرسی‌های آنها با گذر ایام دچار کاهش یا افزایش می‌شود. این گونه است که تضمین ایجاد حکومتی منطبق بر خواستِ مردمِ همان روز را، و نه مثلا صد سال بعد را، می‌دهد.

در آخر، خلاصه‌می‌کنم: پاسخ سؤال ایشان این است که پسوند گذاشتن به عنوان جمهوری تحمیل همان دیکتاتوریِ تلخ است که با پوششی از شیرینی و فریب، به‌نام جعلی جمهوری به خوردِ مردم داده‌می‌شود. اگر مدعی خدمت به مردم هستیم از محدود‌کردن آزادی با القاب و صفات گنگ و مشکوک بر شکل نظام بپرهیزیم.

_______________________________________________________________

مقالات منتشر شده الزاما نقطه نظر، بيانگر سياست و اهداف نشریۀ اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران نميباشند. حق ويرايش اخبار و مقالات ارسالی برای هیئت تحریریۀ نشریه محفوظ است. 

http://www.namir.info