نشریۀ اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران

N A M I R

‏‏دوشنبه‏، 2020‏/11‏/09

روزشمار چهره‌های تاریخی

در چنين روزی حسين فاطمی در تهران اعدام شد

پيشگام ملی كردن نفت ايران

۱۹ آبان ۱۳۳۳: ۶۶ سال پيش در چنين روزی حسين فاطمی در تهران اعدام شد. می‌گفت: «ای ملت ايران، از آن روز كه پادشاه صفوی تقدير را در تاج و تخت ايران دخالت داد و به جادوگری و دعانويسی متوسل شد، روح تو و شخصيت‌ات را شكست.»

حسين فاطمی در سال ۱۲۹۸ در نايين زاده شد. پدرش از روحانيان زادگاهش بود. دبستان را در زادگاهش و دبيرستان را در اصفهان گذراند و از همان زمان در روزنامه "باختر امروز" كه برادرش انتشار می‌داد كار می‌کرد.

۱۷ ساله بود كه به تهران رفت و هم‌زمان با تحصيل حقوق در روزنامه "ستاره" مطلب می‌نوشت و دیری نپاييد كه به خاطر مقاله "كبوترها" كه در آن نمايندگان مجلس را "عروسک‌های خيمه‌شب‌ بازی" خوانده بود، به شهربانی احضار شد.

۲۱ ساله بود كه اداره "باختر امروز" را نخست در اصفهان و سپس در تهران به عهده گرفت و به خاطر نوشتن گزارش‌ها و تفسيرهای تند عليه دربار و محافظه‌كاران، چند بار به زندان افتاد: «ايران را بايد ايرانی حفظ كند، يعنی توده ايرانی. اجتماع تا آزادی نداشته باشد، نمی‌تواند به وظيفه خود عمل نماید. طبقه‌ای مخصوص و عده‌ای معين قادر به حفظ مملكت نيستند. يك نفر، يك عائله، يك دسته، يك عقيده را از ميان بردن كار آسانی است ولی طبقات، خانواده‌ها، عقايد و افكار متفاوت را نمی‌شود از ميان برد. پس به همه آزادی بدهيد كه در حفظ كشور بكوشند.»

۲۵ ساله بود كه به پاريس رفت و چهار سال پس از آن با نوشتن پايان‌نامه دكتری درباره شرايط كار در ايران و كارآموزی در رشته روزنامه‌نگاری به ايران بازگشت و دوباره "باختر امروز" را راه انداخت.

۳۰ ساله بود كه در كنار محمـد مصدق "جبهه ملي" را تشكيل داد و همان‌جا پيشنهاد "ملی شدن نفت ايران" را مطرح كرد. ۳۲ ساله بود كه به خاطر برگزاری يادبود برای دوست و همكارش محمـد مسعود، از سوی فداييان اسلام به جانش سوء قصد شد، ولی زخمی به ميدان مبارزه برای تشكيل حكومت ملی مصدق بازگشت.

يك سال پس از آن وزير خارجه و سخنگوی دولت مصدق شد. سفارت انگليس را بست و در كنار كار دولتی به نوشتن مقالات تند عليه دربار ادامه داد.

با كودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ تحت پيگرد قرار گرفت و نخست توانست شش ماه پنهان بماند.

روز ششم اسفند ۱۳۳۲ او را دستگير كردند و هنگامی كه مطمئن شدند ابراز ندامت نمی‌کند، به فرمان شاه در يك دادگاه سِری نظامی به اعدام محكوم كردند: «اگر من امروز استغفار كنم ديگر هيچكس توی اين مملكت حرف كسی را باور نمی‌کند. جواب جوان‌های مملكت را در آينده تاريخ چه كسی خواهد داد كه می‌گويند حسين فاطمی هم وقتی كه پای جانش افتاد تسليم شد.»

حسين فاطمی در ۳۵ سالگی در تهران تیرباران شد.

منبع: دویچه وله

*   *   *

توضیح نشریه اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران:

دکتر حسین فاطمی (متولد ۲۱ بهمن۱۲۹۶ در نایین – اعدام روز ۱۹ آبان ۱۳۳۳ در تهران) سیاست‌مدار و روزنامه‌نگار ایرانی و از ۱۳۳۱ تا ۱۳۳۲ وزیر امور خارجه ایران بود که پس از کودتای ۲۸ مرداد در سن ۳۷ سالگی محاکمه و به اعدام محکوم شد. (منبع: ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد)

_______________________________________________________________

مقالات منتشر شده الزاما نقطه نظر، بيانگر سياست و اهداف نشریۀ اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران نميباشند. حق ويرايش اخبار و مقالات ارسالی برای هیئت تحریریۀ نشریه محفوظ است. 

http://www.namir.info