دکتر بختیار

دکتر برومند

 نهضت ملی

اعلامیه

مقالات

پیوندها

بایگانی

تماس با ما

ایران هرگز نخواهد مرد.

استقلال و آزادی مردم ایران دو رکن اساسی اتحاد نیروهای ملی است.

با پیوستن به نهضت مقاومت ملی ایران صفوف ملیون را تقویت کنید.  

● جهت درج مقالات در نشریه و اظهار نظر دربارۀ مطالب منتشر شده در آن از طریق آدرس ایمیل با ما تماس بگیرید.

namir.tahrir@gmx.de

هیئت تحریریه

سخنرانی و مصاحبه های مطبوعاتی دکتر بختیار

دیدگاه های دکتر شاپور بختیار و خمینی در نگاه به ملیت:

 ●  «...من می دانستم و حالا بيشتر از آن وقت می دانم، كه ما به دو زبان و از دو چيز مختلف صحبت می كنيم. من از ملت و ايران صحبت می كنم، او از امت و اسلام صحبت می كند. ما با هم نمی توانيم وجه مشترکی داشته باشيم. من از ترقی و تکنولوژی دنیای روبه تمدن صحبت می کنم، او می خواهد ما را برگرداند به ۱۴۰۰ سال پیش...»

◄علل و زمینه های کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ از زبان دکتر شاپور بختیار

● برای شنیدن در یوتیوب اینجا کلیک کنید◄

جهت ثبت در تاریخ

مصاحبه ی دکتر بختیار در زمان نخست وزیری

◄آینها ماموریت دارند که ایران را به نابودی ببرند

● برای دیدن ویدیو در یوتیوب اینجا کلیک کنید.◄

سخنرانی دکتر شاپور بختیار در هاید پارک لندن ۱۳۵۸ :

◄من تا آخرین نفس برای آزادی و استقلال و سربلندی ایران خواهم جنگید

● آن چه که ما را، ما ایرانیان را به هم پیوند می دهد، ایرانی بودنِ ماست. و آن چه که ما را به انسان های دیگر در ورای مرزِ کشور ایران به هم پیوند می دهد، انسانیت ماست.

برای دیدن این ویدیو در یوتیوب ایجا کلیک کنید◄

به مناسبت صدوسی و هفتمین سال تولد نماد حاکمیت ملی و دمکراسی

◄ﻣﺣﻣﺩ مصدق به روایت شاپور بختیار

● مصدق با تمام نیرو طالب دموکراسی بود، مسئله‌ای که از نخستین روز موجب اختلاف میان او و رضا شاه شد. حرفش روشن و ساده بود، میگفت: «شما میخواهید در آن واحد فرمانده کل قوا، نخست وزیر و پادشاه مملکت باشید. چنین چیزی ممکن نیست. باید بین این سه یکی را انتخاب کنید. یا با تصویب مجلس نخست وزیر بشوید، یا به انتخاب نخست وزیر فرمانده کل قوا باشید و یا پادشاه بمانید»◄

برگی از تاریخ:

◄نظر دکتر بختیاردرباره آزادی مطبوعات، راديو و تلويزيون

● دكتر بختيار - راجع به مطبوعات آنچه آزادی بود من دادم. و البته از طرف آنهائيكه بقلم سوگند و به آزادی سوگند ميخوردند،‌ جز فحش و ناسزا چيزی نشنيدم. در هر حال در زمان حكومت من تمام جرائد آزاد بود كسی تحت تعقيب قرار نگرفت. ◄

پیام دکتر شاپور بختیار

◄به مناسبت اول ماه می

روز جهانی کارگر

● برگذاری جشن اول ماه مه بدان جهت است که بر خدمت یکی از ارکان مهم جامعه یعنی کارگر تولید کننده ارج گزارده شود و از این نیروی عظیم که همه قوای خود را برای پیشبرد و تقویت بنیه اقتصادی جامعه به کار می گیرد تجلیل به عمل آید. کمتر کسی مثل من که سالیان دراز از عمر خود را دست کم میان کارگران ایرانی گذرانده ام و در حد توان خویش با استعانت روان شاد دکتر ﻤﺣﻤ۔د مصدق بنیانگذار تامین اجتماعی در ایران زمینه های بهتر زیستن را جهت کارگران و خانواده آنان پی افکنده ام می تواند تلخی چنین روزی را که میلیونها کارگر ایرانی بیکارو سرگردان هستند درک کند. ◄

سعيد بشيرتاش

روزشمار دولت ملی شاپور بختیار

◄به مناسبت شانزدهم دی‌ ماه

مروری بر اتفاقات آنروزها، هشدارهای دکتر بختیار، عملکردهای او و کسانی که دستی در آتش داشتند، برای آگاهی نسل جوان

تلگرام دکتر شاپور بختیار

◄به دبیرکل سازمان ملل متحد

● ایران و عراق یکبار دیگردر جنگ بیحاصل و پایان ناپذیرشان، در راه کشتارهای تازه ای قدم گذاشته اند که زندگی هزاران انسان و صلح و امنیت این منطقه مهم جهانی را بخطر می اندازد، شعله های خصومت از مرزهای دو کشور متخاصم تجاوز میکند و خطر به آتش کشیدن کشورهای منطقه را پیش آورده است.◄

پیام دكتر شاپور بختیار

◄به یاران و همرزمان دیرین در جبهه ملی

 ● من، اگر در آن روزها به همرزمان خود و به تمامی ملت ایران به تكرار و اصرار یادآور میشدم كه در شان نهضت ملی ایران نیست تا خود را در حركتی غرق كنند كه مشتی روضه خوان قدرت طلب و بی ریشه آن را تدارك دیده اند. اگر پا فشاری داشتم كه فرصت بدهند دولتی كه مطابق یك روند منطقی بر نظامی خود كامه تحمیل شده به خدمت سازنده خود در مسیر دمكراسی و حاكمیت ملی ادامه بدهد، امروز مردم روشن تر و آگاهتر از همیشه به صدق این نظرها راه میجویند بر بنیاد چنین برداشت ها و در مسیر چنین تجربه ای كه متاسفانه در شرائط خون و اشك و آتش و ویرانگری نصیب ملت ایران شده است من از یاران قدیم خود، از آنهایی كه بر عقاید خود استوارند دعوت میكنم تا در نهضت مقاومت ملی ایران كه ادامه دهنده راه نهضت ملی ایران و آرمانهای مصدقی است گرد بیایند و بیش از این اجازه ندهند كه هیولای جمهوری اسلامی كه به صد گواه، آخرین مراحل حیات آلوده خود را پشت سر میگذارد، حتی یك روز بیشتر از آنچه هست، از تفرقه نیروهای ملی سود بجوید.◄

متن اعلامیه دکتر شاپور بختیار

در رابطه با جنگ ایران و عراق

● در شرایط ناگوار و خطیری که ملت قهرمان ایران در حال مبارزه علیه حکومت سیاه و استبدادی خمینی است، تحریکات مستمر و مغرضانه رژیم روحانی نمایان در تحمیل حکومت خود از یک سو و دخالت در امور سایر کشورها از سوی دیگر به دولت عراق امکان داده است تا با استفاده از آشفتگی حاکم بر کشور به خاک میهن عزیز ما حمله ور گردد و مصیبت تازه ای برای مردم ستم دیده ایران ببار آورد. با درود فراوان به ارتش دلیر ایران که علیرغم همه نامردمیها و بی عدالتی های رژیم غاصب خمینی در برابر تجاوز بیگانه مردانه قد برافراشته و جان برکف از خاک وطن دفاع می کنند و همچنین با درود به مردم شجاع و از جان گذشته ایکه همدوش ارتش خود، در این جنگ میهنی شرکت نموده اند، آمادگی خود را، همانطور که قبلا هم اعلام داشته ام، جهت بکار بردن کلیه امکاناتی که در اختیار دارم به منظور دفاع از تمامیت ارضی و استقلال میهنم اعلام میدارد.

دکتر شاپور بختیار

– پاریس ۲۱ مهرماه ۱۳۵۹

بخشی از پیام نوروزی

◄دکتر شاپور بختیار به ملت ایران

● از شما میخواهم که نگذارید آخوندهای حاکم سلاح امید و اعتماد به آینده روشن را از شما بگیرند و عزم شما را در مبارزه سست کنند. آنها در برابر اراده شما چیزی نیستند. بهترین شاهد زبونی رِژیم در مقابله با خواست ملت، پابرجایی سنت باستانی نوروز است،...◄

پیام دکتر شاپور بختیار

بمناسبت ۱۴ اسفند

◄سالروز درگذشت دکتر محمـد مصدق

دیدگاه های دکتر شاپور بختیار و خمینی در نگاه به ملیت:

 ●  «...من می دانستم و حالا بيشتر از آن وقت می دانم، كه ما به دو زبان و از دو چيز مختلف صحبت می كنيم. من از ملت و ايران صحبت می كنم، او از امت و اسلام صحبت می كند. ما با هم نمی توانيم وجه مشترکی داشته باشيم. من از ترقی و تکنولوژی دنیای روبه تمدن صحبت می کنم، او می خواهد ما را برگرداند به ۱۴۰۰ سال پیش...»

سخنان دکتر شاپور بختیار

درباره چگونگی به قدرت رسیدن خمینی و اهداف فتنه او

 ●  خواهران و برادران عزیز، کشور ما پس از گذشت سالها موفق شده بود که یک حکومت قانونی بر طبق اصول حاکمیت ملی و حفظ اصول مشروطیت به دست آورد. اکنون پس از گذشت دو سال و نیم بر همگان مشخص شده است که چگونه قدرتهایی که نمی خواهند ایران را آزاد و سربلند و مترقی ببینند شورشی به نام مذهب و با ایادی خود برای برانداختن آن حکومت که ضامن بقای ملیت و نوید دهنده آزادیهای واقعی مردم ایران بود به پا کنند. این شورش را دو سال قبل همان وقتی که عده بی شماری مرعوب و باقی مردم مجذوب پیشوای آن روح الله خمینی بودند به روشنی شناختم و نام آن را فتنه خمینی گذاردم. ولی امروز در مقابل مدارک بی شماری که در دست است همه مردم ایران می توانند از ماهیت ضد ایرانی و مأموریت خمینی در برانداختن بنیادهای فرهنگی، اقتصادی و سیاسی کشور آگاه شوند. در آن روزهای تب و هیجان کسی به فریادهای حق گویانه گوش فرا نمی داد ولی اکنون شب و روز مردم ایران می خواهند که به این فتنه بر باد دهنده خاتمه داده شود و این پرانتز سیاه را در تاریخ ایران بسته بدانید. من برای این کار هر روز مصمم تر می شوم و باز تکرار می کنم که تا جان دارم برای باز پس گرفتن ایران از دست عوامل ارتجاع سرخ و سیاه خواهم جنگید.

مصاحبه  با روزنامه «لومتن» چاپ پاریس

دکتر شاپور بختیار: «هیچ کس نمی داند جمهوری اسلامی وی چیست و اگر کسی به متون گذشته مراجعه کند پشتش به لرزه در می آید. او نه تعدد گروه های سیاسی را می پذیرد نه دموکراسی را. می خواهد روحانیت قانون الهی را اجرا کند؛ همه چیز اینجا شروع می شود و اینجا تمام می شود.»◄

● سخنرانیِ تاریخیِ دکتر شاپور بختیار به هنگام معارفه در مجلس سنا – دیماه ۱۳۵۷ ◄

● مصاحبه مطبوعاتی دکتر شاپور بختیار، نخست وزیر  ایران  ۹ بهمن ۱۳۵۷ ◄

● سخنرانی دکتر بختیار در هلند سپتامبر ۱۹۸۹ ◄

● مصاحبه با شاپور بختیار، شش ماه پس از انقلاب ایران◄

● نظر بختیار در مورد جنگ ایران و عراق ◄

● اظهارات شاپور بختیار در مورد پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت ◄

● اظهارات شاپور بختیار در مورد میراث آیت‌الله خمینی

● اظهارات شاپور بختیار در مورد رهبری آیت‌الله خامنه‌ای

● سخنرانی شاپور بختیار در مجلس شورای ملی

● مصاحبه شاپور بختیار با رادیو تهران در زمان نخست وزیری

● پیام بختیار در مخالفت با جمهوری اسلامی در فروردین۱۳۵۸ هنگام زندگی مخفی در ایران

● مصاحبه با بحتیار در مورد فعالیت هایش در سال ۱۹۸۰

● پیام دکتر شاپور بختیار بمناسبت ۱۴ اسفند سالروز درگذشت دکتر محمد مصدق  بتاریخ ۱۴ اسفند ۱۳۶۱

● پیام دکتر شاپور بختیاربه میتینگ سازمان دانشجویان و جوانان نهضت مقاومت ملی بمناسبت روز ۱۶ آذر و روز جهانی حقوق بشر ۱۶ آذر ۱۳۶۰ خورشیدی

● برای شنیدن مصاحبه با شاپور بختیار، از مجموعه تاریخ شفاهی ایران، دانشگاه هاروارد

فیلم مستند

 ● فیلم مستند از دوران نخست وزیری شاپور بختیار 

قسمت اول  /   قسمت دوم   /  قسمت سوم

●  جنايت مقدس، فيلمي در مورد جزئيات قتل شاپور بختيار

● مصاحبه و گفتار در یوتیوب

● مصاحبۀ علی لیمونادی با دکتر بختیار و سی وچهارمین سالگرد انقلاب

● مصاحبه دکتر شاپور بختیار با مرکز تاریخ شفاهی دانشگاه هاروارد

نوشته ها

●  زندگی نامۀ شاپور بختیار

● روزشمار دولت بختیار

● پانزدهم بهمن ١٣٥٧

● بختیار: دموکراسی را وجه المصالحه سازش با خمینی نمی کنم

● روزنامه اطلاعات چهاردهم بهمن

● سی و هفت روز پس از سی و هفت سال

● سی و هفت روز  پس از ۳۷ سال

● یکرنگی دکتر شاپور بختیار

● مرغ طوفان

● متن نامه سرگشاده شادروان دکتر شاپور بختیار خطاب به رونالد ریگان رئیس جمهور وقت آمریکا

● اگر خمينی كشته شده بود آنوقت شما می دیدید كه مردم ايران تا چند سال برای يك جنايتكار اشك ميريختند و سينه ميزدند.

درباره دکتر بختیار و باورهایش

● مطالبی از اعضای شورا و سایرین

● گفتگوی لادن برومند با صدای آمریکا در بیست و یکمین سالگرد قتل دکتر شاپور بختیار

مقالات

    ایرج پزشک زاد

● لائیسیته در قانون اساسی مشروطیت

    قانون اساسی ما عملا لائیک بود!

● داێی جان ناپلٶن  اثر جاودانه ایرج پزشک زاد

● گفت‌وگوی دویچه وله با ایرج پزشکزاد

"دایی جان ناپلئون" در پایگاه ناتو

● کتاب اینترناسیونال بچه پررروها بصورت پی. دی. اف

    علی شاکری زند

● توسل به دروغ و فریب

برای پوشاندن تسلیم به توافقنامه ای خفت بار

● پیرامون یکی از پرگویی های کاشف "سکولاریسم نو"

- بخش نخست

- بخش دوم

- بخش سوم

● دولت اسرائیل، یا یک یاغی جهانی

که در پی اجرای" راه حل نهایی" برای مردم فلسطین است

● نگاهی به رفتار سیاسی سران جبهه ملی در ماههای پیش از انقلاب

  - اختلاف از کجا آغاز شد و کدامیک تکروی کردند؟

  - دکتر صدیقی، دکتر بختیار، دکتر سنجابی؟

  - بخش یکم و دوم

● پایگاه اجتماعی توتالیتاریسم در ایران و جهان

● مصاحبه ی صدای آمریکا باعلی شاکری زند

● درباره پرچم ملی ایران

● ملاحظاتی پیرامون مقاله ی «بازرگان، روحانیت و بختیار»۱

بخش اول روحانیت درنهضت ملی

بخش دوم نگاه دوم مهندس بازرگان به روحانیت

الف ـ از زبان بازرگان

ب ـ مشروعیت دولت ها

بخش سوم ــ تیر خلاص  بهره ی الف

شروع تدارکات حمله ی عراق به ایران بهره ی ب

نقش آیت الله خمینی در بروز جنگ با عراق

● منشاء هراس شدید نظام از مردم! بخش یکم

● منشاء هراس شدید نظام از مردم! بخش دوم

● منشاء هراس شدید نظام از مردم! بخش دوم بهره ی ب

● به مناسبت بیست و پنجمین سال قتل شاپور بختیار

نقش دکتر سنجابی در شکست دولت ملی بختیار و انقراض نظام مشروطه

◄ بخش اول ◄بخش دوم ◄بخش سوم ◄بخش جهارم

● به مناسبت سی و هشتمین سال تشکیل دولت ملی بختیار

صدیقی، بختیار، برومند، سنجابی، شریعتمداری، خمینی

◄نگاهی به مناسبات و گفت و گوهای رهبران ملی و سران مذهبی در آخرین ماههای ۱۳۵۷ 

◄بخش یکم  ◄بخش دوم ◄بخش سوم

◄تکمله ای در توضیح بعضی از مقولات و مفاهیم مقاله ی سی و هشتمین سال تشکیل دولت شاپور بختیار

فهرست بخشی از نوشته های علی شاکری زند

اینجا کلیک کنید.◄

   حسین اسدی

● "خلافت امت واحده" و"ام القرای" اسلام

● انتخابات و معضل آقای خامنه ای

● آقای خاتمی"جایگاه شما در مختصات سیاست ایران کجاست؟"

● مناقشه هسته ای و خطاهای آقای خامنه ای

● حکومت حسینقلی خانی

● جمهوری اسلامی، نظامی رو بزوال

● دخالت دین در حکومت و تمامیت ارضی کشور

● واقعیت های موجود و دولت "تدبیر و امید"

● درخت تلخ سرشت جمهوری اسلامی

● دکتر شاپور بختیار و حوادث سال ١٣۵٧

● عواملی که به تحقق نظام ولایت فقیه کمک نمودند

  حسن نقیبی

● متن سخنرانی به مناسبت ششم اوت

● یاد آوری هایی به آقای مهندس جواد خادم

و پرسش هایی از ایشان! (شماره یک)

● متن سخنرانی آقای حسن نقیبی عضو شورای عالی نهضت مقاومت ملی ایران

◄بر مزار دکتر شاپور بختیار و سروش کتیبه

روز ۱۵ امردادماه ۱۳۹۶ در گورستان مونپارناس پاریس◄

    دکتر محمدرضا خوبروی‌پاک

● سخنی دیگر دربارۀ فدرالیسم

● نخبگان محلی، جهانی‌سازی و رویای فدرالیسم

● اقوام و اقلیت‌ها و جایگاه حقوقی آنان

● خوابِ آشفتهِ ملّت‌سازی

● ترجمه بخشی از کتاب کردها و بیگانگان

● چرا این مردم دانا و زیرکسار و فرزانه به تیمار و عذاب اندر ابا دولت به پیکار است؟

● مردم کیانند؟ (بخش یکم )

    مهدی مظفری

● دلایل شکست مدرنیته در ایران و جوامع مسلمان

● ۳۷ سال پس از ۳۷ روز، بختیار کشته شد اما نمرد!

    مسعود نقره کار

● جاهل‌ها و لات‌ها در انقلاب و در حکومت

    البرز هرازی

● سی و شش سال پیش و مسئله ی استقرار دولت در چارچوب قانون اساسی

  صدیقه وسمقی

●  موانع حاکمیت قانون در جمهوری اسلامی ایران

به مناسبت سالگرد انقلاب ۵۷

    حسن يوسفی اشکوری

● نقدی بر نقد آقای شاکری زند 

    احسان هوشمند

● نقد و بررسی کتابی از ناصر فکوهی

همسازی و تعارض در هویت و قومیت

    ماشاءالله آجودانی

● وطن، زبان فارسی و شعر مشروطه

● بیاد دکتر غلامحسین صدیقی مروج علوم اجتماعی و بنیان گذار جامعه شناسی در ایران

● سرکوب‌های بعد از انقلاب به روایت غلام‌حسین ساعدی

    اعتصاب مطبوعات:

●  نقش بختيار و خمينی و ماجرای يک دسيسه خيانت‌بار

● اعتصاب مطبوعات، آقای خمینی و شاپور بختیار

    آشنایی با قرارداد ۱۹۰۷

● ایران بدون اطلاع ایرانیان بین انگلستان و روسیه تقسیم شد

شعر و موسیقی

● داریوش: نه  کام همگان باد روا، کام شما نه‌

● نوروزانه ... دکتر اسماعيل خوئی

متن کامل با پخش صدای دکتر اسماعیل خوئی ◄

نامه های وارده

● //  ---‌

◄

برای خواندن باقی مطالب ماه جاری اینجا کلید کنید.

شماری از اساتید و دانشجویان چندین دانشگاه ایران،

◄در اعتراض به بازداشت ‌ها و مجازی شدن کلاس‌ ها اعتصاب کردند

● در حالیکه اعتراضات مردمی به هدف دادخواهی برای جان باختن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، وارد دهمین روز خود شده است، شماری از اساتید و دانشجویان چندین دانشگاه ایران، با اعلام اعتصاب، حضور در کلاس های درس را تحریم کردند.◄

۲۴ سپتامبر

اعتراضات ایران

◄شمار کشته‌ شدگان به دست ‌کم ۵۴ تن رسید / صدها مجروح

● سازمان حقوق بشر ایران؛ ۲ مهر ۱۴۰۱: تعداد کشته شدگان اعتراضات جاری در ایران به دست کم ۵۴ تن رسید. پیکر کشته‌ دگان در بسیاری از موارد تنها در صورت تعهد برای برگزار نکردن تشییع جنازه عمومی به خانواده‌ ا تحویل داده شده است. همچنین صدها تن بازداشت و یا مجروح شده اند. اختلال و قطعی اینترنت همچنان ادامه دارد.◄

احسان مهرابی

گزارش

ساختار سرکوب در جمهوری اسلامی؛

◄از نیروی انتظامی تا زنان یگان ‌ویژه

● در اعتراضات جدید بار دیگر موضوع  ساختار سرکوب جمهوری مطرح شده است. ساختاری که به مرور و در اعتراضات مختلف تکمیل شده و به اجزا و تجهیزات نیروهای آن افزوده است.◄

سولماز ایکدر

جمهوری اسلامی،

◄ ۴۴ سال قتل، ۴۴ سال دروغ و سناریوسازی

● در حالی که خبرگزاری‌ های حکومتی علت مرگ مهسا را بیماری ‌های زمینه ‌ای و جراحی تومور مغزی در کودکی اعلام می ‌کنند، خانواده او به صراحت اعلام می ‌کنند که او کاملا سلامت بوده است و هرگز روی مغز او جراحی صورت نگرفته است.◄

اعتراضات در ایران؛

◄افزایش آمار کشته ‌شدگان به بیش از ۳۰ نفر همزمان با اختلال در اینترنت

● سازمان حقوق بشر ایران؛ ۳۱ شهریور ۱۴۰۱: اعتراضات سراسری مردم ایران در اعتراض به قتل مهسا (ژینا) امینی ادامه دارد. تا کنون کشته شدن دست ‌کم ۳۱ شهروند به ثبت رسیده است. همچنین گزارش ‌های بسیاری از بازداشت گسترده معترضان و فعالان مدنی منتشر شده است.◄

مصاحبه دکتر شاپور بختیار با روزنامه «لومتن» چاپ پاریس:

«هیچ کس نمی داند جمهوری اسلامی وی چیست و اگر کسی به متون گذشته مراجعه کند پشتش به لرزه در می آید. او نه تعدد گروه های سیاسی را می پذیرد نه دموکراسی را. می خواهد روحانیت قانون الهی را اجرا کند؛ همه چیز اینجا شروع می شود و اینجا تمام می شود.»

و از زبان

مدیر مسئول روزنامه همشهری:

◄جمهوری اسلامی یا باید به دین پایبند باشد یا باید درش را ببندد و برود

● در پی خشونت پلیس موسوم به «امنیت خلاقی» در ایران که منجر به جان ‌باختن مسها امینی شد، هم ‌زمان با اعتراض‌ های گسترده در سراسر کشور، بحث ‌ها در این مورد میان موافقان و مخالفان «حجاب اجباری» بالا گرفته ‌است. در این راستا مدیرمسئول روزنامه همشهری می‌ گوید که اگر قرار باشد شریعت در ایران اجرا نشود، قیام روح‌ الله خمینی بیهوده بوده ‌است. یک فعال اصول‌گرا نیز می ‌گوید که نظر مردم مهم نیست و قانون حجاب، قانون خداست.◄

◄ویدئوهای اعتراضات در ایران در واکنش به مرگ مهسا امینی

● تهران و برخی دیگر از شهرهای ایران روز دوشنبه ۲۸ شهریور شاهد اعتراض ‌های گسترده‌ ای به مرگ مهسا امینی بود که در جریان بازداشت توسط گشت ارشاد جان خود را از دست داد. تصاویر و ویدئوهای دریافتی حاکی است که نیروهای ضدشورش برای مقابله با معترضان به خیابان‌ ها ریختند و اقدام به ضرب‌ وشتم آن ‌ها و همچنین استفاده از گاز اشک ‌آور و ماشین ‌های آب ‌پاش کردند.◄

فریدون مشیری

نمی خواهم بمیرم

● نمی خواهم بمیرم، با که باید گفت؟

 کجا باید صدا سر داد؟

 در زیر کدامین آسمان،

 روی کدامین کوه؟

 که در ذرات هستی رَه بَرَد توفان

این اندوه که از افلاک عالم بگذرد

پژواک این فریاد! کجا باید صدا سر داد؟◄

پدر مهسا امینی:

◄همه اظهارات فرمانده نیروی انتظامی دروغ است

● امجد امینی، پدر مهسا امینی، همه اظهارات و ادعاهای فرمانده نیروی انتظامی تهران درباره چگونگی جان باختن دخترش را رد و ضمن تاکید بر «برخورد فیزیکی» با مهسا اعلام کرد نیروهای انتظامی اجازه نمی‌ دادند که خانواده مهسا همه سر و بدن او ببینند تا مبادا متوجه «کبودی‌ های بدنش» شوند.◄

احسان مهرابی

قتل به معروف، نهی از زندگی؛

◄گاهشمار فجایع گشت ارشاد در ایران

● اگرچه از دهه ۶۰ تعدادی از زنان بازداشت شده به دلیل حجاب یا موضوعات مشابه در حین بازداشت و دستگیری یا در بازداشتگاه کمیته‌های انقلاب اسلامی جان باخته ‌اند، اما هیچ ‌کدام از این اتفاقات به اندازه قتل مهسا امینی بازتاب ملی و جهانی نداشته است. گروهی از معترضان ایرانی در واکنش به تازه ترین «قتل حکومتی» صورت گرفته، در محل بیمارستان جان باختن او، شعار «گشت ارشاد گشت کشتار» سر دادند. این گزارش گاهشماری از ضرب و جرح و حتی قتل زنان توسط ماموران گشت ارشاد نیروی انتظامی یا دیگر گشت ‌های موسوم به «گشت‌های اخلاقی» بسیج است.◄

قتل مهسا امینی؛

◄سازمان حقوق بشر ایران خواستار تشکیل کمیته حقیقت‌ یاب بین ‌المللی شد

مهسا امینی

● محمود امیری ‌مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران: «مسوولیت قتل مهسا (ژینا) امینی، به رغم هر دلیلی که مقامات اعلام کنند، بر عهده علی خامنه ‌ای به عنوان رهبر جمهوری اسلامی؛ ابراهیم رئیسی، رئیس دولت؛ و نیروی انتظامیِ تحت فرمان آن‌ هاست.»◄

گشت ارشاد نه،

◄گشت کشتار، گشت جنایت

● فراز: عصر روز سه‌ شنبه، ماموران گشت ارشاد «مهسا امینی» را در بزرگراه شهید حقانی تهران دستگیر می ‌کنند. ماموران به برادرش «کیارش» که در محل حاضر بوده گفتند که مهسا را برای یک ساعت کلاس توجیهی و آموزشی به پلیس امنیت اخلاقی در خیابان وزرا می ‌برند. دو ساعت بعد، کیارش از پشت درهای بسته پلیس امنیت اخلاقی متوجه می‌ شود که خواهرش به کما رفته و با ماشین آمبولانس از ساختمان وزرا خارج شده است.◄

همبستگی «ائتلاف جهانی علیه مجازات مرگ»

◄با اعتراض خانواده ‌های محکومان به اعدام

● ائتلاف جهانی، سرکوب اعتراض این خانواده‌ ها را به مجازات اعدام که در تجمع ایشان مقابل ساختمان قوه قضائیه و شعب دادگاه‌های انقلاب صورت گرفت، به‌شدت محکوم می ‌کند. تظاهرات آن‌ ها که از تاریخ ۱۵ شهریور آغاز شده،‌ صلح ‌آمیز بوده است. آنان پلاکاردهایی با هشتگ #اعدام_نکنید در دست گرفته بودند. روز ۲۰ شهریور بسیاری از خانواده ‌ها مورد ضرب و جرح نیروهای امنیتی قرارگرفتند و بازداشت شدند.◄

◄همبستگی ۷ زندانی سیاسی با معترضان به احکام اعدام

● روزی نیست که خبر اعدام یا قطع عضو تعدادی از زندانیانی را که به اتهامات مختلف محکوم به چنین احکام غیرانسانی شده اند نبینیم و نشنویم؛ زندانیانی که به واسطه ی ناکارآمدی حکومت در ایجاد اشتغال آبرومندانه و امکان یک زندگی شرافتمندانه، در فقدان آموزش انسانی، مجبور به اعمال مجرمانه برای کسب حداقل معیشت شده اند؛ زندانیانی که بسیارشان اگر در شرایط مناسب اجتماعی، اقتصادی و سیاسی می زیستند، هرگز مرتکب جرایمی این‌ چنین نمی شدند که اکنون به مسلخ برده شوند تا گردنشان را به طناب دار بیاویزند.◄

رادیو فردا

◄چطور جمهوری اسلامی کتابخانه‌های کانون را به حال احتضار درآورد؟

● وزارت ارشاد جمهوری اسلامی روز سه‌شنبه ۲۲ شهریور بر بررسی طرح جنجالی خود درباره «واگذاری» کتابخانه‌ های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تأکید کرد.◄

◄اعتیاد به مواد مخدر صنعتی در خراسان جنوبی «به دبستانی‌ها رسیده است»

● حسین فنودی، نماینده خراسان جنوبی در شورای عالی استان ‌ها، از کاهش بیشتر سن اعتیاد در این استان خبر داد و اعلام کرد: قبلا سن اعتیاد به دانش‌آموزان دوره متوسطه رسیده بود، «اما در حال حاضر دانش‌آموزان دوره ابتدایی هم درگیر شده ‌اند».◄

برادر نوید افکاری بخشی از صدای او در دادگاه را منتشر کرد

◄انتشار صدای نوید افکاری در مجادله با قاضی پرونده

● سعید افکاری فایل صوتی منتشر کرده است که در آن برادرش نوید افکاری، کشتی گیر اعدام شده ایرانی در دادگاه از قاضی، نماینده دادستان و عدم رعایت حقوق اولیه‌اش انتقاد می‌ کند.◄

سازمان حقوق بشر ایران:

◄محکومیت سرکوب خشونت‌بار تجمع علیه اعدام

فراخوان به حمایت گسترده داخلی و بین‌المللی

سازمان حقوق بشر ایران پیش بینی می ‌کند که اگر روند اعدام‌ ها با مداخله جامعه جهانی متوقف نشود، شمار اعدام‌ های امسال از مرز هزار نفر نیز عبور کند

● سازمان حقوق بشر ایران؛ یکشنبه ۲۰ شهریور ۱۴۰۱:  امروز برای چندمین روز متوالی، عده‌ ای از خانواده زندانیان محکوم به اعدام و همچنین جمعی از فعالان مدنی در اعتراض به افزایش اعدام‌ ها دست به تجمع اعتراضی در مقابل ساختمان قوه قضاییه زدند. این تجمع با دست‌ گیری و ضرب و شتم شدید معترضان سرکوب شد.◄

فریدون خاوند

◄از رؤیای گورباچف تا کابوس پوتین

● نام میخائیل گورباچف، واپسین رهبر اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی که ۳۰ آگوست ۲۰۲۲ در مسکو درگذشت، بدون تردید به‌ عنوان یکی از پیچیده ترین معماها در تاریخ سیاسی معاصر جهان به ثبت خواهد رسید.◄

ناصر اعتمادی

اظهارات رئیس پیشین کانون وکلا گواهی میدهد که

◄ایران از درون در حال تلاشی است

● رئیس پیشین کانون وکلای تهران: "در جامعه ‌ای که نتوان از راه مشروع به اهداف مشروع رسید... چاره ‌ای جز توسل به ابزار نامشروع برای رسیدن به اهداف مشروع نیست. وقتی شما امکانات نداشته باشید چاره ای جز توسل به زور و تقلب و انحراف ندارید. ایران امروز از لحاظ جرایم فوق اشباع شده است به این دلیل که مدیران هیچ کشوری همانند مدیران ایران نیستند."◄

فرهنگ قویمی

گفت ‌وگو با پرستو فروهر

◄آن یکشنبه که تلفن زنگ نخورد

● دادخواهی روندی است که نفس بلند می ‌خواهد، پایداری می‌ خواهد. برای این، باید یادآوری کرد. سالگردها همیشه امکان و مجالی هستند برای این که به اذهان عمومی یادآوری بشود. کسانی که معتقد به دادخواهی هستند و به این که بایستی این چنین پرونده ‌هایی دادرسی عادلانه بشود و روایت حقیقیِ آنچه گذشته، برای تاریخ و آینده جامعه ما باقی بماند، آن‌ ها این امکان را پیدا می ‌کنند که کنار هم بایستند، از هم نیرو بگیرند و روی یک حق دوباره پافشاری بکنند.◄

فرامرز داور

گزارش

شکنجه مقدس؛

◄چرا مجازات ‌های منسوخ در جهان هنوز در ایران رایج است؟

● مجازات‌ های بدنی یعنی هرگونه تنبه و توبیخی که از سوی دادگاه رسمی علیه متهم صادر و اعمال می ‌شود و شامل وارد کردن درد جسمی و روحی مثل زدن شلاق، قطع انگشتان، بریدن دست و پا است، که در جمهوری اسلامی بسیار رایج است.◄

علی صدرزاده

◄فتوای قتل از بستر مرگ

● در ایران حتی ماه‌ ها پس از انتشار کتاب سلمان رشدی کسی از آن خبری نداشت و این کتاب به زبان پارسی ترجمه نشده بود. ناگهان هیجانی اطرافیان خمینی را که در بستر مرگ بود، دربرگرفت تا به بهانه این کتاب از فرصت به انحراف کشاندن افکار عمومی‌ مردم ایران از شرایط فاجعه‌ بار پس از جنگ و خطری که حیات رهبری جمهوری اسلامی نوپا را تهدید می ‌کرد، استفاده کنند.◄

سحر رضایی

پنج‌شنبه آبی آزادی؛

◄اشک شوق، بلیت‌های تقلبی و درگیری لفظی با زنان

● با فشارهای فدراسیون جهانی فوتبال، دیدار «استقلال» تهران و «مس» کرمان با حضور تماشاگران زن برگزار شد. این نخستین حضور تقریبا آزادانه زنان ایرانی در یک رقابت لیگ برتر فوتبال کشور بود.◄

نامی کارخانه

به مناسبت سی‌و‌یکمین سال قتل شاپور بختیار

◄راه دکتر بختیار تنها گزینه برای نجات ایران، از دیروز تا فردا

● در شرح تأثیر پذیرش پیشنهاد نخست ‌وزیری توسط شاپور بختیار، بسیار نوشته‌ شده ‌است. البته اکنون که تمام پیش ‌بینی‌ های او و زنهارهایش به واقعیت پیوسته، بسیار بیشتر در مورد او نوشته ‌شده و وا اسفاها سر‌ داده‌ شده ‌است. من تنها به این بسنده می ‌کنم که پذیرش او دست ‌کم راه سفسطه را برای تمام آن چشم و گوش‌ بسته‌ گان که دنباله ‌رُوی شعبان‌ بی‌مخی عمامه ‌به‌ سر شدند، بست. ◄

علی شاکری زند

◄ملت ایران، یک واقعیت تاریخی انکارناپذیر!

*  *  *

مفهوم «ملت»،

پادزهری

در برابر واژه‌ی ایدئولوژیک «امت اسلام» و فتیشیسم قومی

بخش سوم:

سابقه و قدمت چند کشورـ ملت جهان

● درباره‌ی روسیه و امپراتوری روسیه این پرسش مطرح است که ملت و ملیت در آن از چه زمانی بوجودآمده و اینکه آیا اساساً ملت روس هرگز وجودداشته یا نه.

عظمت ‌طلبی تزارهای روس از زمان پتر اول، که در ۱۷۲۱ خود را امپراتور نامید و سپس «پتر بزرگ» خوانده ‌شد، آغازگردید. پیش از او، روسیه نه قدرتی بود و نه وسعتی داشت. اولین تزار آن، ایوان سوم بود که پس از فتح قسطنطنیه از سوی سلطان محمـد فاتح در ۱۴۵۳ و انقراض بیزانس، با یک شاهزاده‌ ی بیزانسی ازدواج کرد و بدلیل این ازدواج، کوته‌نظرانه، تصور کرد که جانشین امپراتوران بیزانس، شده‌ است.◄

اعلام همبستگی شماری از زندانیان سیاسی با بیانیه

◄«بازگشت به مشروطه راه نجات ملت ایران است»

● در این بیانیه که از سوی ۱۰ تن از وکلای دادگستری، فعالان سیاسی و فعالان مدنی درون کشور امضا شده، آمده بود که «معتقدیم با صورت‌ بندی نبرد میان نظام مشروعه و انقلاب۵۷ در برابر نظام مشروطه، راهکار، بازگشت به مشروطه و قانون اساسی آن به عنوان دستاورد عقلی انسان ایرانی‌ ست که به روی ترمیم و تکمیل بر پایه عقل، اندیشه و نیازهای اجتماعی گشوده است.»◄

چالش گاز روسی؛

◄گاز روسیه را می‌خریم که روی دستش نماند!

● چیزی حدود ۷۵ تا ۹۵ میلیارد مترمکعب گاز روی دست روسیه مانده است. غول صادرات گاز که این روز‌ها به دلیل تهاجم به اوکراین از سمت اروپا تحریم شده، حالا ناچار است حجم زیادی از گاز خود را به هر طریق ممکن بفروشد یا آن را بسوزاند و از بین ببرد. در این وانفسا ایران که خود دومین مالک بزرگ ذخایر گازی جهان است، اعلام کرده که حاضر است از روسیه گاز وارد کند! این موضوع تبدیل به بحث‌ های جنجالی بین مخالفان و موافقان شده است.◄

علل و زمینه های کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲

◄سخنان شادروان مهندس حمید ذالنور رئیس فقید شورای‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌عالی نهضت مقاومت ملی ایران

● برای دیدن ویدئو در یوتیوب اینجا کلیک کنید ◄

خسرو شاکری زند

باز نشر گفت‌وگوی روزنامه بهار با زنده یاد خسرو شاکری زند

◄نگرانی از تحریف تاریخ* 

● گفت ‌وگوی روزنامه بهار با زنده یاد خسرو شاکری زند به بهانه نقدی به آخرین کتاب یرواند آبراهامیان- کودتای ۱۹۵۳، سیا و ریشه‌های روابط معاصر ایران و آمریکا- و طرح مسائلی بیشتر درباره دولت ملی دکتر مصدق انجام شده است.*  ◄

جمشید برزگر

◄ترور سلمان رشدی و ضرورت مرزبندی ایرانیان با دشمنان نام و عزت ایران

دفاع از ترور سلمان رشدی، یا حتی محکومیت مشروط و یا سکوت و تعلل در محکوم کردن آن را نه تنها باید اقدامی غیراخلاقی و غیرانسانی، بلکه همزمان اقدامی ضدملی و ضد ایرانی نیز قلمداد کرد

● نه تنها صدور فتوای قتل یک نویسنده از سوی روح ‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی، بلکه دفاع غیرقابل باور و غیرقابل توجیه از چاقوکشی و ترور از سوی طیف ‌های مختلف جمهوری اسلامی، اگرچه گاه خواه ناخواه در عرصه جهانی به اسم کشور و مردم ایران تمام می‌شود، اما واقعیت آن است که جمهوری اسلامی برای رسیدن به سوداهای فرقه ‌ای- مذهبی خود، بیش و پیش از هر چیز و هر کس، نام، اعتبار و هویت ایران و ایرانیان را قربانی خشونت‌ طلبی خود کرده است.◄

رقیه رضایی

◄عواقب دفاع از ترور سلمان رشدی؛ واکنش کاوه موسوی به اظهارات مهاجرانی

● پس از ترور ناموفق «سلمان رشدی» در نیویورک، فتوای قتل او که در سال ۱۳۶۷ توسط «روح ‌الله خمینی» صادر شده بود، دوباره مورد توجه قرار گرفته است. هم ‌زمان، «عطا الله مهاجرانی»، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت «محمـد خاتمی» و نویسنده کتاب «نقد توطئه آیات شیطانی» که در آن علنا از فتوای خمینی برای قتل سلمان رشدی دفاع کرده نیز در رشته توییتی، بر موضع خود در آن کتاب اصرار کرده است.◄

شهره مهرنامی

قاچاق زنان و دختران ایرانی؛

◄روایت وزارت خارجه امریکا، واهمه جمهوری اسلامی

● دبی، مالزی و شاید استرالیا؛ قاچاق دختران ایرانی و سوء استفاده جنسی  از آن ‌ها در  کشورهای دیگر اتفاقی است که در گزارش سالیانه وزارت خارجه امریکا از قاچاق انسان که ماه گذشته انتشار یافته، به آن اشاره شده است.◄

علی شاکری زند

◄ملت ایران، یک واقعیت تاریخی انکارناپذیر!

*  *

مفهوم «ملت»،

پادزهری

در برابر واژه‌ی ایدئولوژیک «امت اسلام»  و فتیشیسم قومی*

بخش دوم:

● از این حیث معیارهایی که در بخش نخست این نوشته مطرح‌ شد‌، بزرگترین ملت‌ های اروپا و مغرب ‌زمین از ملت ایران سابقه ‌ی «ملت بودن» دیرینه ‌تری ندارند. به عنوان مثال سرزمین اسپانیا که تا ۱۴۷۹ محل سکونت اقوام متعددی با شهریاران محلی خود بود با ازدواج میان ایزابل کاستیل موسوم به ایزابل کاتولیک با فردیناند آراگون برای نخستین بار به واحد سیاسی یگانه‌ای تبدیل‌ شد که البته مدتی مدید به علت پیچیدگی رسوم حاکم بر اتحاد خاندان های سلطنتی و اختلافات ناشی از آن در میان دو سلطنت محلی طرف ازدواج دچار اختلالات سیاسی بود.◄

پیام آقای کاووس ارجمند به مراسم سالگرد قتل دکتر شاپور بختیار و سروش کتیبه

◄هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق

ثبت است بر جریده عالم دوام ما

حافظ شیرازی

● با نزدیک شدن به سال روز پیروزی جنبش مشروطه در ۱۴ امرداد سال ۱۲۸۵ خورشیدی و برچیده شدن استبداد قبیله ‌ای مذهبی قاجار و ایجاد پارلمان و قانون اساسی برگرفته از اراده‌ ی ملت و هم زمان شدن آن با رویداد ترور ناجوانمردانه دکتر شاپور بختیار آخرین نخست وزیر سامانه پادشاهی مشروطه ما را بر آن می دارد که...◄

سخنرانی علی شاکری زند رییس هیأت اجرائی نهضت مقاومت ملی ایران

در مراسم بزرگداشت شاپور بختیار

به مناسبت سی‌ویکمین سالروز قتل او و دستیار وفادارش سروش کتیبه

◄دیگر زمان آن رسیده که این دستگاه جنون سقوط‌ کند

● می گوییم دستگاه جنون! اما آیا بر این دستگاه نام دیگری هم می‌برازد.

 همه چیز ویران شده.

مردم آب می خواهند؛ آنها می گویند حجاب!

مردم نان می خواهند؛ آنها می گویند حجاب!

مردم کار می خواهند؛ آنها می گویند حجاب!  ◄

پیام صوتی آقای ناصر کاخساز

◄بختیار یک راه است، همان راهی که دیگران نرفتند

برای شنیدن اینجا کلیک کنید  ◄

سخنرانی خانم دکتر دریا صفایی نماینده‌ی پارلمان بلژیک درباره‌ی شخصیت سیاسی شاپور بختیار

◄بختیار سرانجامِ راه تو پیروزی است

● ۳۱ سال از کشته‌ شدن شاپور بختیار، رهبر اصلی اپوزیسون دموکراسی‌خواه ایران در آن دوران، می‌ گذرد. جمهوری اسلامی، بدون نگرانی از واکنش جدی دولت فرانسه، تروریست‌ های خود را به خانه شاپور بختیار در قلب پاریس فرستاد، او و یارش، سروش کتیبه، را به طرز وحشتناکی به قتل رساند.  ◄

در این روز ششم اوت

◄یاد دکتر عبدالرحمن برومند

پیشرو برجسته‌ ی راه رهایی ایران و یار سرسخت بختیار را گرامی می‌ داریم

● برومند نخستین کسی که رودرروی خمینی در پاریس به او نه گفت! کسی که در برابر این ادعای خمینی که گفته بود جنبش های ملت ما از ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ آغازشده‌ بود به او یادآور شد که این جنبش ها، نهضت ملی به رهبری مصدق و نهضت مشروطه بوده و بسی پیشتر از ۱۵ خرداد آغازشده ‌بوده‌ است. ◄

پیام جوانان نهضت مقاومت ملی ایران

◄به مراسم بزرگداشت شاپور بختیار

● دکتر بختیار آخرین نخست وزیر قانونی پیش از پرانتز سیاه جهل و جنون جمهوری اسلامی و بلاتردید نخستین اپوزیسیون ملی در برابر این رژیم تبهکار بود. جمهوری اسلامی در دو سوءِ قصد تلاش کرد تا او را از میان بردارد تا مبارزه با این رژیم از سردار و رهبر انکارناپذیر خود محروم شده دچار ناتوانی گردد.◄

پیام دکتر حمید اکبری به مراسم بزرگداشت شاپور بختیارو سروش کتیبه

◄شاپور بختیار فریادگر وجدان های بیدار تنها

● در دی‌ماه ۱۳۵۷، بخت یار دموکراسی خواهان ایران شد که دکتر شاپور بختیار آخرین نخست وزیر مشروطه ‌ی ایران شد. بختیار از مسند نخست وزیری سی ‌وهفت روز پی ‌در‌پی به مردم ایران هشدار داد که با به قدرت رسیدن آخوندها، دیکتاتوری ازنفس‌افتاده ‌ی چکمه جای خود را به یک دیکتاتوری تازه ‌نفس نعلین خواهد‌داد که آینده ‌ای به ‌مراتب دهشتناک تر را برای ایران به بار خواهدآورد.◄

پیام هواداران نهضت مقاومت ملی ایران

◄به مراسم سالگرد قتل دکتر شاپور بختیار و سروش کتیبه

● مراسم را با یاد و خاطره ی جانباختگان راه آزادی ایران ندا آقاسلطان، پویا بختیاری، آزاده ضربی، نوید افکاری، نیکیتا اسفندانی، احسان خیری، سهراب اعرابی، ستار بهشتی و هزاران تن دیگر قربانیان دستگاه جنایتکار حاکم در کشور شروع میکنیم.◄

در سوگ شاپور بختيار

که در ششم اوت يکهزار و نهصد و نود و يک به قتل رسيد

◄از خاک، اين سفر...

در آستانه ی نهضت مشروطیت ایران

گفت‌وگوی ناصر رحیم‌خانی  با خسرو شاکری

◄سرچشمه‌ی آشنایی با مفهوم مشروطیت

(بخش نخست و بخش دوم )

● جنبش مشروطه‌خواهی ایرانیان دگرگونی فرهنگی و سیاسی بزرگ و بی‌همتایی در تاریخ معاصر ایران پدید آورد و آغازگر روند گذار جامعه‌ی سنتی، از آیین حکمرانی خودکامه به نظم نوآیین مشروطه‌‌گی بود. در آستانه‌ی سالگرد نهضت مشروطیت ایران هنوز آرمان‌های نافرجام این جنبش مردمی یعنی آزادی، حاکمیت قانون، تأسیس دولت ملی مدرن، پیشرفت و تجدد، همچنان خواست جامعه ایران است. ◄

بهزاد کشاورزی

حماسه ای از تاریخ مشروطیت ایران

◄تبریک می گویم ترا ای بهادر ایران

● در روز ۲۹ آذر ۱۲۹۰ شمسی، شهرهای اشغالی تبریز و رشت و بندر انزلی (و مدتی بعد شهر مشهد) به وسیلۀ قوای نظامی روسیه مورد هجوم قرار گرفته و مردم آن مناطق وحشتناک ترین کشتارها و شکنجه ها را متحمل شدند. در همان روز، حماسه ای به وسیلۀ یکی از روزنامه نگاران شهر ارومیّه آفریده شد که متأسفانه تا کنون در این باره سخن کافی گفته نشده و آن واقعه همچنان در گرد و غبار صفحات کتاب های کهن در سکوت و فراموشی باقی مانده است.◄

علی شاکری زند

◄ملت ایران، یک واقعیت تاریخی انکارناپذیر!

*

مفهوم «ملت»،

پادزهری

در برابر واژه‌ی ایدئولوژیک «امت اسلام»  و فتیشیسم قومی*

● «نام جمعی و سیاسی ایرانیان ملت ایران است و هیچ عنوان دیگری واقعیت تاریخی و فرهنگی و سیاسی آنها را بیان‌ می‌کند و به آنان نمی برازد. از این مهم تر: در نبرد برای سرنگونی حاکمیت کاست روحانی موسوم به ولایت فقیه تنها مفهوم سیاسی معتبر حاکمیت ملت است؛ ملت که در برابر امت قرارمی گیرد ...، و بدتر از آن: فتیشیسم «مجموعه ای از اقوام»، نمی تواند جای آن را بگیرد.» ^۱◄

◄پوتین شکست خورده است

گفت‌وگو با بوریس کاگارلیتسکی

● تجاوز نظامی روسیه به اوکراین در حالی وارد پنجمین ماه خود شده که هیچ دورنمای روشنی برای آینده آن قابل تصور نیست. اخبار جنگ نسبتا از عنوان نخست رسانه ها حذف شده و جای خود را به عوارض و پیامدهای اقتصادی آن داده است، تورم جهانی، کمبود انرژی، بحران غذایی و تشدید تحریم ها. چنین به نظر می رسد پیکار طرفین در جبهه اقتصادی و توان مقاومت برای تحمل این بحران ها عرصه است که سرنوشت جنگ را رقم خواهد زد. ◄

حجاب اجباری در ایران؛

◄اعتراف‌گیری از سپیده رشنو

● پخش اعتراف ‌گیری تلویزیونی از سپیده رشنو که شب گذشته از صدا و سیما پخش شد، واکنش ‌های گسترده ‌ای داشته است؛ خانم رشنو، زنی است که بعد از برداشتن روسری ‌اش در اتوبوس و مجادله و درگیری یک زن محجبه با او بازداشت شد. در این فیلم اعتراف‌ گیری که معلوم نیست تحت چه شرایطی ضبط شده است، خانم رشنو حرف ‌هایی هماهنگ با سیاست ‌های حکومت می ‌زند.◄

م. اسدی

◄حکمرانی فشل و میانمایگی مدیران

"آفتابه و لگن صد دست، اما شام و نهار هیچ"

● در جریال سیلاب و رانش زمین در منطقه "امام زاده داوود" تهران که چندین کشته و ناپدید شده به بار آورد، تصویر شهردار تهران را دیدیم که تا زانو در گل و لای رفته و تیم رسانه ای همراه وی هم مشغول ثبت تصویر از او جهت درج خبر در رسانه های متعدد و البته غیر پاسخگوی شهرداری تهران هستند.◄

مصاحبه ناصر اعتمادی خبرنگار اراف‌ای با علی شاکری زند، رئیس هیئت اجرایی نهضت مقاومت ملی ایران و مجید گلپور، محقق و مشاور اتحادیۀ اروپا

در برنامه چشم‌انداز روز

"شکست مذاکرات برجام اروپا را به سیاست تغییر رژیم در ایران متمایل می‌کند"

● برای اولین بار شاید یک مقام ارشد دولت آمریکا، برت مک گرک، مشاور کاخ سفید در امور خاورمیانه علی خامنه ای را منشاء اصلی بن بست در مذاکرات مربوط به مناقشۀ اتمی ایران معرفی کرد. مشابه همین حرف را در روزهای گذشته برخی چهره های شناخته شدۀ حکومت ایران از قبیل محسن هاشمی یا حسین مرعشی اینبار در پهنۀ داخلی زدند. آنان به طور مستقیم و غیرمستقیم گفتند که منشاء بن بست و بحران‌های کنونی کشور در تمام عرصه ها شخص رهبر است چون او مطابق اختیارات و قدرت مطلقه اش در قانون اساسی تعیین کننده و تصمیم گیرندۀ خرد و کلان همه سیاست ها و راهبردهای حکومت است و در نتیجه برای پایان دادن به این بحران ها از دست هیچکس جز خود او کاری ساخته نیست.

برای دیدن مصاحبه اینجا کلیک کنید ◄

عفو بین‌الملل و بنیاد عبدالرحمن برومند:

◄"جنون اعدام" در ایران دوباره شدت گرفته است

● سازمان عفو بین ‌الملل و بنیاد عبدالرحمن برومند با صدور بیانیه ‌ای، در مورد افزایش هولناک اعدام در ایران هشدار دادند. طی نیمۀ اول سال ۲٠۲۲ شمار اعدام‌ ها به وضوح افزایش داشته است. در بیانیۀ دو سازمان مدافع حقوق بشر که روز چهارشنبه ۲۷ ژوئیه منتشر شد، آمده است که در شش ماه نخست سال جاری میلادی بیش از ۲۵٠ نفر در ایران اعدام شده ‌اند.◄

بازگشت چوبه‌های دار به خیابان‌های ایران پس از دو سال؛

◄سازمان حقوق بشر اعدام در ملاء عام  را محکوم کرد

«هدف از سر گرفتن این مجازات وحشیانه در خیابان‌ها، ارعاب مردم برای پیشگیری از اعتراضات است»

● سازمان حقوق بشر ایران؛ ۱ مرداد ۱۴۰۱: حکم یک زندانی به‌ نام ایمان سبزیکار جونقانی که به اتهام «قتل عمد» علی‌ اکبر رنجبر، مامور نیروی انتظامی، به قصاص نفس (اعدام) در ملاء عام محکوم شده بود، صبح امروز در شیراز به اجرا درآمد. این اولین اعدام در ملاء عام در ایران از زمان شیوع ویروس کرونا است.◄

قیام ایران

فؤاد روحانی

◄مصدق و نهضت ملی در کشاکش چپ و راست (۲)

● بعد از تسلیم ایران به اولتیماتوم روس و انگلیس، روسها پایگاه‌ های نظامی در تبریز، انزلی و مشهد و انگلیس‌ ها در شیراز و اصفهان تأسیس کردند و به این ترتیب نفوذ مستقیم روس و انگلیس در ایالات بزرگ ایران رسماً برقرار شد. حکامی که به شمال فرستاده می ‌شدند با تصویب ارتش شوروی و آنها که به جنوب فرستاده می ‌شدند با تصویب ارتش انگلیس انتخاب می ‌شدند. عملیات نیروهای آن دو دولت در مناطقی که اشغال کرده ‌بودند شامل مداخله در همه گونه امور بود. آنها هر جنبشی را که منافی مقاصد خود می شناختند، در نطفه خفه می ‌کردند. ◄

روشنک آسترکی

◄سناریو «دوران طلاییِ دهه شصت» کارساز نیست

● تشدید نارضایتی ‌های عمومی از جمهوری اسلامی سبب شده رهبر جمهوری اسلامی «خدای دهه شصت» را به کارگزاران جمهوری اسلامی یادآوری کند تا برای بستن فضای سیاسی و اجتماعی دست به کار شده و آخرین تلاش ‌ها برای نجات کشتی در حال غرق شدن را به کار بگیرند. بازداشت‌های گسترده فعالان صنفی، مدنی و دادخواهان نمونه ‌ای از احضار روح سیاه دهه شصت است. ◄

یادداشتی کوتاه، حاوی یک نکته مهم توسط صدرا عبداللهی* (کارگردان سینما)

◄مافیای اقتصادی و صنعت زندان سازی و زندان داری در جمهوری اسلامی

● با افزایش تعداد زندان ها و زندانیان در چهل ساله گذشته در ایران، واقعیت این است انگار در سال هال های اخیر زندان سازی و زندان داری در جمهوری اسلامی مانند بسیاری چیزهای دیگر تبدیل به حوزه تجاری شده و به همین دلیل این موضوع منجر به شکل گیری مافیای اقتصادی ریز و درشت در داخل و بیرون از زندان شده است. ◄

آیدا قجر

گزارش

آدم‌فروشی؛ پروژه جاسوس‌سازی از شهروندان و

◄شکست جمهوری اسلامی

● «امروز باید همه شما سازمان اطلاعات باشید. از اجزای سازمان اطلاعات باشید. همه ما مکلفیم که اگر از این خراب‌ کارها کسی را یافتیم و باید هم دنبال این باشیم که بیابیم این‌ ها را، معرفی کنیم تا قوای انتظامی و نظامی بگیرند و تحویل دادگاه ‌ها بدهند و محاکمه بشوند.»

این جمله‌ معروفی از «روح ‌الله خمینی»، بنیان ‌گذار جمهوری اسلامی است که در یازدهم تیر ۱۳۶۰ میان خانواده‌ های کشته‌ های هفتم تیر بیان کرد. شاید بتوان این جمله را سرآغازی رسمی برای ترویج جاسوسی شهروند مقابل شهروند دانست.◄

ایرج مصداقی

حقوق بشرایران

◄در "روز جهانی عدالت" جنبش دادخواهی ایران کجا ایستاده است؟

● کشتار ۶۷ با دادگاه حمید نوری و حکم حبس ابد او ابعادی جهانی یافت. اعلام حکم در آستانه "روز جهانی عدالت" هم به آن معنایی نمادین بخشید. تصویر امروز جنبش دادخواهی ایران از نگاه ایرج مصداقی، یکی از عاملان اصلی بازداشت نوری.◄

رادیو فردا

◄حمید نوری به جرم دست داشتن در اعدام‌های ۶۷ به حبس ابد محکوم شد

● قاضی و هیئت منصفه دادگاه منطقه استکهلم روز پنج‌ شنبه، ۲۳ تیر ۱۴۰۱، پس از ۹ ماه بررسی، حکم حمید نوری متهم به دست داشتن در اعدام دسته‌ جمعی زندانیان سیاسی در تابستان سال ۶۷ را اعلام کرد.◄

استقبال سازمان حقوق بشر ایران از

◄صدور حکم حبس ابد برای حمید نوری در سوئد

● دادستان ‌ها، حمید نوری را به «نقض مجرمانه و فاحش قوانین بین ‌‎المللی (معادل جنایت جنگی) و قتل عمد» متهم کرده بودند که دادگاه برای هر دو اتهام، نوری را مجرم تشخیص داد. این نخستین بار است که کسی به اتهام دست داشتن در قتل‌ عام زندانیان سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷ محکوم می ‌شود.◄

عرفان کسرایی

مریم میرزاخانی؛

◄جبر هندسی عالم و کشف قلمروهای نو

● پنج سال پیش در روز ۲۳ تیرماه، مریم میرزاخانی چشم از جهان فروبست. درباره جزئیات آثار و مقالات او بسیار گفته ‌اند و بسیار نوشته‌ اند. با این حال، خیلی‌ ها اعتبار علمی و نام او را با مدال فیلدز گره می‌ زنند؛ مدالی که اغلب با عنوان نوبل ریاضیات از آن یاد می ‌شود و میرزاخانی نیز نخستین (و تا همین چند روز پیش، تنها) زنی به شمار می ‌رفت که موفق به دریافت آن شده بود.◄

رادیو فردا

حذف ادبیات فارسی از کنکور؛

◄آیا عمدی در کار است؟

● امسال موضوع کنکور ورود به دانشگاه‌ های ایران از دو جنبه جنجالی شد؛ یکی انتشار گزارش‌ ها از تقلب ‌ها در کنکور و دیگری انتشار خبر اعمال تغییرات جدید از کنکور سال آینده.◄

عبدالستار دوشوکی

◄دوازده ایراد اساسی و نگران کننده به "شورای ملی تصمیم"

● بعد از انتشار بیانیه شش ماده ای "شورای ملی تصمیم"، عکس العمل های متفاوتی توسط هموطنان در نقد این شورا نشان داده شده که تلاش می کنم بدون داوری و قضاوت شخصی نظرات انتقادی هموطنان را در این نوشتار منعکس کنم تا مسئولین "شورای ملی تصمیم" بتوانند به انتقادات مطرح شده با سعه صدر جواب بدهند. ◄

سازمان حقوق بشر ایران؛

جعفر پناهی و خانواده ‌های دادخواه بازداشت شدند؛

◄موج جدید سرکوب در ایران

● «سرکوب گسترده خانواده ‌های دادخواه و فعالان مدنی هراس حکومت از همه‌ گیر شدن جنبش ‌های اعتراضی در ایران را نشان می ‌دهد»

سازمان حقوق بشر ایران؛ ۲۰ تیر ۱۴۰۱: امروز چندین تن از خانواده‌ های دادخواه جان ‌باختگان اعتراض ‌های آبان ۹۸ بازداشت شدند. از سوی دیگر، جعفر پناهی، کارگردان و فیلم‌نامه ‌نویس سرشناس ایرانی بازداشت شد.◄

علی شاکری زند

◄آیا جمهوری اسلامی مشروعیتی داشته که ازدست داده؟

غبار برانگیختن در مسیر حرکت واقعی

● نگارندگان ـ یا نگارنده ی؟ ـ بیانیه ی «اعلام موجودیت شورای ملی تصمیم» در آغاز این بیانیه می نویسند:  

«... رژیم جمهوری اسلامی بعد از ۴۳ سال تحمیل استبداد همه جانبه‌ بر میهن عزیزمان ایران و تخریب منابع طبیعی، اقتصادی و علمی، گسترش فقر و بی خانمانی و نادیده گرفتن حقوق زنان، سرکوب و کشتار مخالفان و دگراندیشان و پایمال کردن آزادی ‌های فردی و اجتماعی، دیرزمانی است مشروعیت خود را از دست داده است.»◄

مریم فومنی

◄زنانی که می‌خواهند به حجاب گره نخورند

● «عجیب ‌ترین وضعیتی که برای ما وجود دارد وقتی است که در هواپیما در حال رسیدن به کشور خودمان هستیم. سالار عقیلی، ترانه‌ی "وطنم وطنم" را می‌ خواند و تو باید با مانتو و روسری پوشیدن، خودت را از چیزی که هستی، تغییر بدهی و تبدیل کنی به چیزی که نیستی. این حس فاصله گرفتن از خودم، مخصوصاً وقتی از سفرهای خارجی برمی ‌گردم، بیشتر می‌ شود.»◄

◄ ۱۸ تیر، سالگرد قیام سرداران ملی ارتش ایران

اسامی نظامیان و غیر نظامیان جانباخته

نام ۱۲۳ تن ازجانباختگان قیام ۱۸ تیرماه ۱۳۵۹

● سپھبد سعید مھدیون- سرتیپ خلبان آیت محققی- سرھنگ ھادی ایزدی- سرھنگ خلبان داریوش جلالی- سرھنگ چترباز محمـد رضا نادری- سرھنگ شھربانی غلامعلی وارسته پور- سرھنگ خسرو زرینه-سرھنگ خلیفه سلطانی- سرھنگ منوچھر صادقی- سرھنگ شھربانی سعیدامیری- سرھنگ حسین مصطفوی قزوینی- سرھنگ علی فاریا- سرھنگ احمدآزموده- سرھنگ نادر وحدتی پور◄

هادی بهزاد

◄به یاد سرداران قیام ۱۸ تیر ۱۳۵۹

- گاه در قاموس تاریخ کلمات "پیروزی" و "شکست" از این پوسته ی خشک لقات بیرون می آیند و یکی جای دیگری را پر میکند.

● زبان تاریخ از "شکست هائی" روایت دارد که راه بر پیروزی های بزرگ گشوده و از "پیروزی هائی" که ریشه های زوال و انهدام را پرورانده اند. آن روز که "منصور" خلیفه ی عهدشکن و ناکس عباسی به فریب و تزویر ولینعمت خاندان خود "ابومسلم" را به خاک و خون کشید، جهان را دربند خویش می دید و قند در دل آب می کرد که "خلافت بهنجار شد"، مورخی نوشت نه فقط او که "اقربای او نیز به شادی سر از پا نمی شناختند، زیرا که از مهابت و بیم سیاست او (ابومسلم) شب بر بستر فراغت نمی غنودند و در زیر جامه کفن پوشیده بسر می بردند.◄

نمیر:

از قیام سرداران ملی  ۱۸ تیر ۱۳۵۹ تا جنبش های کنونی در ایران

بیست و سه سال پیش در چنین روزی

جنبش های دانشجویی علیه حکومت مافیایی

کیواندخت قهاری

◄از جنبش ۱۸ تیر تا جنبش کنونی ایران

● در روز ۱۸ تیر ۱۳۷۸ نیروهای انتظامی و انصار حزب‌الله در پی تظاهرات دانشجویان در اعتراض به توقیف روزنامه‌ی "سلام" به کوی دانشگاه و خوابگا‌ه‌ های دانشجویی تهران حمله بردند، اموال دانشجویان را تخریب کردند و به ضرب و شتم آنان پرداختند. آمار دقیقی در مورد شمار بازداشت ‌شدگان، مجروحان و کشته ‌شدگان در این واقعه وجود ندارد.◄

◄نامه سرگشاده برخی از جداشدگان از سازمان مجاهدین خلق خطاب به مایک پنس

● آقای مایک پنس، با احترام

شما در تاریخ ۲ تیر ۱۴۰۱ برابر با ۲۳ ژوئن ۲۰۲۲ در جریان بازدید خود از قرارگاه «اشرف ۳»، مقر اصلی سازمان مجاهدین خلق در آلبانی در یک سخنرانی مطالبی را در مورد سازمان مجاهدین و مریم رجوی از رهبران این سازمان عنوان کردید که ما آن را کاملا نادرست می ‌دانیم.◄

یوسف رضا

چهل سال تنش میان تهران - پاریس؛

◄از «جنگ سفارت‌ها» تا تبادل قاتل بختیار

● در حال حاضر چهار شهروند فرانسوی با ااتهام ‌‌های امنیتی در ایران زندانی هستند. اتهاماتی که فرانسه «بی ‌پایه و اساس» می‌داند و خواهان «آزادی فوری ‌شان» است. ایران اما مقامات به «تبادل زندانی» اشاره کرده ‌اند.◄

علی شاکری زند

پیام به

◄سمینار ائتلاف برای آزادی ایران

● امروز جز مافیای حاکم بر ایران و دیگر قربانیان ایدئولوژی های پوسیده‌ی توتالیتر همه می ‌دانند که نتیجه ‌ی سلطه ‌ی جمهوری اسلامی بر ایران ویرانی کشور و تباهی زندگی مردم بوده و با ادامه‌ ی آن نیز کشور چندهزارساله ‌ی ما به سوی نابودی کامل می‌ رود.◄

سعید بشیرتاش

◄ابهام‌زدایی از فدرالیسم

یک ادعایی که ممکن است بر اثر تبلیغاتِ طرفداران فدرالیسم به غلط در میان برخی از ایرانیان جا افتاده باشد این است که نظام فدرال نظامی است مترقی و متعلق به کشورهای پیشرفته

● یکی از علت ‌های مصیبت بزرگی که در سال ۵۷ بر سر مردم ایران آمد این بود که بسیاری از شخصیت‌ ها و جریانات سیاسی، بدون اینکه هیچ درک درستی از مفهوم «حکومت اسلامی» یا مفهوم مجعول «جمهوری اسلامی» داشته باشند، از برقراری آن در ایران استقبال کردند.◄

تسلیت

با کمال تأسف از درگذشت بانو ناهید امینی همسر زنده یاد نصرت الله امینی یار و همکار وفادار دکتر محمـد مصدق و مادر آقای محمـد امینی آگاهی یافتیم.

نهضت مقاومت ملی ایران این ضایعه را به خانواده ی ارجمند امینی و به دوست گرامی و پژوهشگر گرانقدر آقای محمـد امینی تسلیت گفته برای ایشان و خانواده تحمل و شکیبایی بسیار آرزو می کند.

۵ تیرماه ۱۴۰۱

هیأت اجرائی نهضت مقاومت ملی ایران

◄پزشکانی که به دست "جوخه‌های امنیتی" حذف شدند

● مرگ مشکوک دکتر پیوند علامه و پیوند آن با فاجعه متروپل آبادان، خاطره دیگر قتل‌ ها، خودکشی‌ ها و مرگ ‌های مشکوک پزشکان در چند دهه گذشته را زنده کرد. ایرج مصداقی، تحلیلگر سیاسی، دستگاه امنیتی را عامل این مرگ‌ ها می‌داند.◄

قیام ایران

فؤاد روحانی

◄مصدق و نهضت ملی در کشاکش چپ و راست (۱)

● نهضت ملی ایران به رهبری دکتر محمـد مصدق در چنبره ی شوم ائتلافِ راستِ ارتجاعی و چپ وابسته، با کشاکشی خطیر روبرو شده بود. افکار آزادیخواهانه و قانون خواهیِ رهبر نهضت ملی ایران از چنان اقبالِ گسترده ی ملی برخوردار بود که دشمنانِ گوناگون، از روحانيون نسری تا مالكان و طرفداران خودکامگی، به مقتضای طبع فتنه جوی و فسادطلبِ چپِ مزدور، همنوا و هم آهنگ شدند. ◄

◄ مصاحبه آقای علی شاکری زند رییس هیئت اجرایی نهضت مقاومت ملی ایران

درباره سخنان شاهزاده رضا پهلوی و واکنش غوغاگران  

● برای دیدن برنامه چالش اینجا کلیک کنید◄

«دولت انقلابی، وعده‌های تو خالی»؛

◄ادامه اعتراضات بازنشستگان و بازاریان

● روز شنبه ۲۸ خرداد شماری از بازنشستگان در چندین شهر ایران تجمع اعتراضی برگزار کرده و به وضعیت وخیم معیشتی خود اعتراض کردند. همزمان، گزارش‌هایی از شکل گیری اعتصابات در بازارهای چند شهر کشور منتشر شده است.◄

◄گزارش گوترش در محکومیت اعدام‌ها و نقض حقوق بشر در ایران

● دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارشی رسمی وضعیت حقوق بشر در ایران را مورد انتقاد قرار داده و خواستار انجام تحقیقاتی مستقل در مورد سرکوب خشن اعتراضات و شکنجه و مرگ زندانیان در بازداشتگاه ‌ها شده است.◄

نیک‌‌آهنگ کوثر

◄بحران‌ آفرینی جمهوری اسلامی از طریق طرح‌ های انتقال آب بین حوضه‌ ای و کشاورزی نابسامان

● برخی تحلیل ‌گران ارتباط میان سیاست‌ های غیرمنطقی مدیریت منابع در ایران را با بحران‌ های اجتماعی نادیده می ‌گیرند، اما حکمرانی و مدیریت پرخطا در در حوزه‌ های مختلف به بحران‌ هایی فراگیر در نقاط مختلف کشور منتهی شده و خواهد شد.◄

◄مستند مصاحبه دکتر بختیار با تاریخ شفاهی در تلویزیون ایران اینترنشنال

● برای دیدن برنامه در تلویزیون ایران اینترنشنال اینجا کلیک کنید.◄

گزارش

گیوتین در بهداری زندان اوین؛

◄انگشتانی که قطع می‌شوند

● «آرش صادقی»، فعال حقوق بشر که خود سال ‌ها در زندان بوده، شامگاه پنج‌ شنبه، ۱۲ خردادماه،  در توییتر از قطع انگشتان یک زندانی به اتهام سرقت خبر داد. صادقی در توییت خود نوشته است که از یک ماه پیش، دستگاهی به ‌نام «گیوتین» را به بهداری زندان اوین آورده ‌اند و پس از انتقال این زندانی از کرمانشاه به اوین، «تحت تدابیر شدید امنیتی در بهداری زندان اوین»، ۴ انگشت یکی از دستان او را قطع کرده ‌اند.◄

● سرود ای ایران

● سرود نهضت مقاومت ملی ایران

● متن سرود نهضت مقاومت ملی ایران

● سرود آزادی اثر استاد گلنوش خالقی

  اطلاعیه

نهضت مقاومت ملی ایران

در سوگ عباس معیری

استاد بزرگ مینیاتور ایرانی ◄

● بیانیه ی شورای نهضت مقاومت ملی ایران

پیرامون اوضاع کشور و معنی انتخابات در جمهوری اسلامی

"قوای مملکت ناشی از ملت است"

اصل بیست و ششم متمم قانون اساسی مشروطه

● نهضت مقاومت ملی ایران

دکتر بختیار نخست وزیر قانونی

برای خواندن سایر عناوین اینجا کلیک کنید.